top of page

Verhalen lezen

Wandeling langs de dijk - 9 - Veerweg

Bron: Jan de Heer

De Veerweg behoort tot de oudste verharde wegen in de Alblasserwaard. Het is al vanaf de middeleeuwen de ontsluiting geweest van de Alblasserwaard, naar de stad Dordrecht, maar ook richting Schoonhoven. Bij een afgeven octrooi ( vergunning) van 18 maart 1683 werd door de Staten van Holland aan de Schouten en Gerechten van Papendrecht en Oud – Alblas op hun verzoek vergunning verleend om de kosten ter bestrijding van het onderhoud gedurende 15 jaar tol te heffen.


Deze tol is geheven tot 1913 toen de weg onder beheer van de Provincie kwam. Deze tol post was in Oud – Alblas waar men de doorgang moest betalen. Wat kosten die doorgang over de weg? Er bestaat een lijst uit 1683 deze luide als volgt.

Paard en wagen

: 2 stuivers

Gezadeld paard

: 1 stuiver

Ongezadeld paard

: 1/2 stuiver

Koebeest

: 1/2 stuiver

Schaap of varken

: 1 oortje

Een mens

: 1/2 stuiver

Zo zien we reizen was ook toen niet goedkoop. De tolgaarders waren door de jaren heen, meestal in handen van de familie Blok. Tot omstreeks 1825 Daarna nam de familie Eykeleboom de tol in beheer Deze pachten de tol voor een bedrag van gemiddeld 300 gulden Uit rekeningen blijkt, dat soms gedurende een groot deel van het jaar of een geheel jaar van de weg geen gebruik gemaakt werd. Dit omreden dat de weg onderwater stond. Aan de tolwachter werd dan kwijtschelding van pacht verleend. Dit was vooral in de jaren 1771,1809 en 1820.


Deze opbrengsten werden na aftrek van de kosten verdeelt tussen de Heerlijkheid Papendrecht en Oud -Alblas. Het was inderdaad een bestraten weg, maar met de onderhoud werd niet altijd even goed gehandeld. Ook gebeurde het wel dat straatstenen plotseling verdwenen waren. Men mag raden hoe?

De Veerweg heeft in de loop der eeuwen vele gezichten gehad. Een smalle bestraten weg met een brede sloot ernaast. Deze werd gebruikt door de boeren met hun schouwen en andere vaartuigen, om hun waren naar Dordrecht te brengen. Men kon tot onderaan de dijk varen. Die wetering is men gaan dempen omstreeks 1920 Alle huizen hadden een brug van de weg naar de voordeur. Er was wel voor de schuitenvoerders een probleem.


Ter hoogte van waar nu de rijksweg ligt moest men over een dam waar geen sluit in zat. Dit alles omreden dat de polder Papendrecht een eigen bemaling had. Bij de overtocht hiervan werd gebruikt gemaakt van een houten ondergrond en men trok het vaartuig met een handbediende lier over de dam. Dit noemde men “De Rol “. Ook het traject van de weg was daar ter plaatse anders dan nu. Met een bocht sloot het deel van Papendrecht aan op het rechte stuk naar Oud – Alblas. Men kan dit nog enigszins in het landschap terugvinden.

Na de aanleg van de rijksweg in 1938 is dit veranderd door rechtdoor over de rijksweg een brug aan te leggen. De genaamde “Witte Brug “ Deze is inmiddels alweer vervangen door een geheel nieuw viaduct. Met de komst van de rijksweg werden ook de op en af ritten van de rijksweg naar de Veerweg aangelegd. Dit betekende dat het verkeer toenam.


Met de uitbreiding van het dorp moest het zelfs een tweebaansweg worden. Nu is het geen toevoerweg meer de afslagen naar de rijksweg zijn vervallen en de rust is er weergekeerd. We keren nog eens terug naar de dijk en zien dan de afrit van af de dijk. Deze droeg de naam Veerstoep, Nu opgewaardeerd naar Veerpromanade. Deze stoep was erg smal.


In een krantenbericht van 15 januari 1910 lezen het volgende:

"Dat liep goed af! De afrit van de veerstoep levert voor vele bestuurde van voertuigen grote moeilijkheden op. De ingang toch veel te smal om behoorlijk te draaien, ondervond gisteren weder den voerman Hendrik van W. toen hij met een vol met stro geladen boerenwagen de stoep wilde afrijden. Door een verkeerde zwenking van de wagen reed deze met grote vaart tegen het huis van de winkellier R. terwijl de lading naar beneden storten en enige ruiten verbrijzelde."


Het is wel aardig dat op de kruising Veerstoep, Oude Veer, Eilandstraat en Westeind de eerste stoplichten, na veel aanrijdingen op deze onoverzichtelijke kruising verschenen. Aan de westzijde zagen we nog enige winkels in de stoep. Deze bestaan grotendeels nu nog, alleen zijn ze zo verbouwd dat men niet meer de oude staat zich voor kan stellen. Aan de oostzijde bevond zich een garage daarnaast een klompenmaker. En dan een rij huizen. Niets is daar meer van te zien, alles is opgeslokt door het winkelcentrum. Verder op bouwde men in de jaren 1930 een rij woningen, deze zijn nog steeds aanwezig.


Aan de westzijde vond men een wijkje van enkele straten. Deze huizen zijn gebouwd door de scheepswerf Duivendijk ten behoeve van het personeel. Dit wijkje had de naam” Den Briel “ later werd dit een bushalte en in 2004 verrees hier het noodwinkelcentrum tijdens de renovatie van het winkelcentrum. Nu ziet men het gebouw van de “ Wieken “ daar ter plaatse. Nog een belangrijk oogpunt was de gashouder met de beheerders woning. Het gas kwam uit de gasfabriek te Dordrecht en werd hier in een grote ronde ketel geperst, deze verdeelde het gas weer onder druk in de gemeente Papendrecht.


Zowel de gasfabriek in Dordrecht als de gashouder alhier verdwenen bij het gebruik van aardgas. Ter plaatse kwam garage van Wijngaarden die nu alweer op de nominatie staat om gesloopt te worden. Verder zien we aan weerzijde tot aan de Witte brug niets ander dan woningen. Toch zijn er wat nog meldingen in een kranten bericht van 20 augustus 1910 vinden we een artikel dat er aan de Veerweg een nieuwe begraafplaats gerealiseerd zou worden. Dit is echter niet doorgegaan.


Nog een bericht van 14 maart 1921:

"Het voetbalveld geopend. Het was zaterdag voor onze voetbal enthousiasten een dag van bijzondere betekenis, het betrof namelijk de officiële opening van een eigen terrein van de P.P.V gelegen aan de Veerweg in de onmiddellijke nabijheid van de Tiendweg." (nu ter hoogte van de school)


Zo ziet men dat op deze aloude weg die dwars door het dorp heen loopt en eigenlijk het dorp in twee delen deelt veel verandert is. Zie de namen Oost en West polder.





Zo verlaten we de Veerweg, met de wetenschap dat niet alles behandelt is. Maar dat zij zo. Keren we nu weer terug naar het Oude Veer aan het einde van het Bosch. En zie dan links buitendijks de Veerdam.

41 weergaven0 opmerkingen
bottom of page